Op het insta account van Lady Vita deed ik pas een klein onderzoekje onder mijn volgers. Daaruit bleek dat ruim 60% aangaaf ALTIJD vermoeid te zijn! Meer dan de helft is dus chronisch moe. Ik weet, uit ervaring, dat dit een flinke impact kan hebben op je leven. Misschien kom je nog een eind op wilskracht, maar ideaal is het niet. Op het account heb ik een drieluik geplaatst over verschillende oorzaken van vermoeidheid. Deze heb ik verwerkt in onderstaande blog.
Chronische vermoeidheid geeft aan dat er iets uit balans is. Misschien is dat heel duidelijk in jouw geval (bijvoorbeeld gebroken nachten), maar misschien ook niet. Het kan natuurlijk ook nog een combinatie van factoren zijn. Ik wil met een paar posts een aantal mogelijke oorzaken eruit lichten. Wie weet kan je er iets mee, en kun je zo stappen zetten naar meer energie.
Slaap
Allereerst wil ik het graag even hebben over slaap. Want goede slaap is de basis voor een energieke dag. Waar moet je dan aan denken? Stel jezelf de volgende vragen:
– Val ik makkelijk in slaap?
– Slaap ik goed door?
– Wordt ik uitgerust wakker?
– Is het patroon elke dag hetzelfde, of verschilt het heel erg?
– Slaap je met je mond dicht?
Allemaal ja’s? Super! Zitten er ook nee’s tussen? Dan kan je daar verder op inzoomen.
Bijvoorbeeld: je valt niet makkelijk in slaap. Hoe komt dat?
-> je ligt te piekeren
-> je bent niet moe genoeg
-> iets houdt je wakker (licht, geluid, warmte/kou)
-> je hebt te lang op je telefoon gescrold
-> je hebt na 14.00 koffie/cola/zwarte thee gedronken
-> je hebt vlak voor het slapen gaan nog wat gegeten
Als één van bovenstaande redenen voor jou geldt, dan kan je stappen nemen om dit aan te pakken. In sommige gevallen is dit ook met supplementen te ondersteunen. Heb je nu een perfecte slaapritueel maar blijf je moe? Dan kan er ook wat anders aan de hand zijn.
En wat als je de ene dag wel goed slaapt, en de andere dag niet? Dan is het aan te raden om eens 2 weken een slaapdagboek in te vullen. Misschien zie je dan een patroon ontstaan. En je kunt ook eens gaan puzzelen met hoeveel uur slaap voor jou nodig is. Gemiddeld is 7-9 uur, maar wat heeft jouw lichaam nodig? Ik merk zelf dat wanneer ik structureel korter dan 8 uur slaap, ik overdag vermoeid ben en mijn motor met suikers en koffie ga voeden.
Ps. Een goed matras en kussen is natuurlijk onmisbaar voor een goede slaap, check deze ook even.
In deel 2 zoomen we in op tekorten. Want als je op een bepaald gebied tekorten hebt, kan jouw lichaam gewoonweg niet genoeg energie aanmaken. Tekorten kunnen op veel verschillende stofjes voorkomen. De meest voorkomende benoem ik hier. Swipe om te zien welke kenmerken er bij horen.
Voedingstekorten:
Wat je eet heeft ontzettend veel effect op hoe energiek je jezelf voelt. Wie kent niet het futloze gevoel dat je kan hebben na een te uitgebreid kerstdiner? Of dat je tegen het einde van de vakantie minder energie hebt, doordat de balans tussen gezond en ongezond eten wat meer richting ongezond is doorgeschoten? Kortom, eet je weinig vers, onbewerkt voedsel, beperkt eiwitten en gezonde vetten? Dan is hier winst te behalen.
Maar soms eet je gewoon prima, alleen kan je lichaam er niet zoveel mee. Het wordt dan niet goed verteerd, of je darmen nemen het slecht op. Dan ontstaat er malabsorptie. Herken je dit? Dan is het raadzaam om een ontlastingsonderzoek te doen en vervolgens met darmtherapie te gaan starten.
Magnesiumtekort:
Veel mensen hebben last van een (relatief) tekort aan magnesium. Doordat er minder mineralen in de grond (en dus in onze voeding) zitten, en de maatschappij veel meer prikkels geeft dan vroeger, speelt dit vaak een rol. Als je regelmatig sport verbruik je ook meer magnesium dan gemiddeld. Magnesium is gelukkig goed aan te vullen met supplementen en magnesiumrijke voeding.
Vitamine B12 tekort:
Een tekort met grote impact is vitamine B12. Gelukkig wordt dit steeds meer bekend, ook bij huisartsen. De lijst met symptomen is veel langer dan de ruimte op de slide. Met een bloedonderzoek kan een tekort aangetoond worden, als je niets met b12 geslikt hebt. Een tekort is goed aan te vullen met injecties via de huisarts of supplementen. Zorg ervoor dat je geen cyanocobalamine slikt.
Vitamine D tekort:
In Nederland is het super makkelijk om dit tekort op te lopen, zeker als je weinig buitenkomt, een donkere huid hebt of fanatiek met zonnebrand in de weer bent. Met een bloedonderzoek kan je dit meten, probeer minimaal een waarde van 80 aan te houden. En bij een tekort in de winter extra suppleren, in de zomer vooral de zon opzoeken.
We hebben nog al een heel aantal oorzaken gehad, maar we zijn er nog niet. Langdurige vermoeidheid kan namelijk ook door een gevolg zijn van de volgende zaken.
Long covid
Helaas is een vaak voorkomende en langdurend symptoom van covid-19 een extreme vermoeidheid. Dit staat inmiddels bekend als long-covid. Hoewel het in deze vorm nieuw is omdat dit bewuste virus nieuw is, is dit fenomeen al langer bekend als het post-virale syndroom. Mogelijke verklaringen zijn:
- het virus is nog niet helemaal opgeruimd
- schade aan het weefsel door een cytokinestorm
- het immuunsysteem valt je eigen lichaam aan
Als jouw vermoeidheid is ontstaan na het doormaken van een (virale) infectie, is het belangrijk om jezelf breed te ondersteunen. Dat kan enerzijds met suppletie en gezonde voeding, maar daarnaast is een stukje psychosomatische ondersteuning van een fysiotherapeut ook een goede aanvulling.
Trage schildklier
De schildklier geeft eigenlijk de snelheid van ons lichaam aan. Bij een snelle schildklier gaat alles een standje hoger. Maar bij een trage schildklier wordt het allemaal moeizaam, stroperig. Bij een langer durende vermoeidheid kan dit ook zeker een rol spelen. Met bloedonderzoek kan uitgezocht worden of dit een rol speelt. Een trage schildklier kan zich soms spontaan herstellen, soms na aanpassingen in voeding en suppletie en soms is er medicatie nodig.
Stress
Kijk ook eens eerlijk naar je stresslevel. Heb je continu stress, sta je altijd aan? Of heb je genoeg ruimte op een dag waarop je even niets hoeft en kunt ontspannen. Bij stressprikkels gaat het niet alleen over mentale stress, maar ook stress voor je lichaam en brein zoals veel telefoongebruik, vaak eten (6 x per dag), vaak sporten, etc. Chronische stress kan ook voor chronische vermoeidheid zorgen. Bij een burn-out is het meest aanwezige symptoom vaak vermoeidheid.
In dit overzicht mag stress niet ontbreken. Want chronische stress is wat mij betreft synoniem voor chronische vermoeidheid. Het meest voorkomende symptoom van een burn-out is vermoeidheid! Dus kijk eens eerlijk naar je stresslevel. Sta je altijd aan? Of heb je elke dag voldoende ‘downtime’. En kijk eens naar de stressprikkels: mentale stress, maar ook non-stop bereikbaar zijn, veel sporten, veel eetmomenten, etc.
Bijwerkingen van medicatie
Slik je medicatie? Check dan vooral eens de bijsluiter. Want vermoeidheid is een bijwerking van verschillende soorten medicatie. Een berucht voorbeeld hiervan zijn statines (cholesterolverlagers). Door deze medicatie daalt je Q10 niveau, wat ontzettend belangrijk is voor je energiecentrales. Resultaat: vermoeidheid. Oplossing? Dat ligt aan de soort medicatie ;).
Er zijn zeker nog meer oorzaken van vermoeidheid te vinden. En ik kan me voorstellen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Als je samen wil kijken wat jou kan helpen om met meer energie door het leven te gaan. Laat even een berichtje achter of meld je aan voor een consult.